مطالعه اخیر منتشر شده در Diabetes Care نشان می دهد که برای دستیابی به سلامتی مطلوب، زمان فعالیت بدنی ممکن است بسیار مهم تر از آنچه قبلا تصور می شد باشد . بر خلاف عقل مرسوم، که از هر ورزش در هر زمان حمایت میکند، محققان اکنون پیشنهاد میکنند که تمرینات عصرگاهی میتواند مزایای قابلتوجهی بهویژه برای افرادی که با چاقی و مسائل مربوط به سلامت دست و پنجه نرم میکنند، داشته باشد.
این مطالعه که توسط دانشمندان دانشگاه سیدنی و سایر موسسات انجام شد، دادههای تقریباً 30000 شرکتکننده ثبتنام شده در مطالعه Biobank بریتانیا را مورد بررسی قرار داد . محققان با تمرکز بر افرادی که شاخص توده بدنی (BMI) بیش از 30 داشتند – که نشان دهنده چاقی است – به دنبال کشف تأثیر زمان بندی فعالیت بدنی متوسط تا شدید بر نتایج سلامتی در یک دوره هشت ساله گسترده بودند.
شرکت کنندگان بر اساس زمان تمرین معمولی خود به چهار گروه تقسیم شدند: آنهایی که فعالیت ناچیز داشتند، ورزشکاران صبح (6 صبح تا ظهر)، ورزشکاران بعد از ظهر (از ظهر تا 6 بعد از ظهر)، و ورزشکاران عصر (6 بعد از ظهر تا نیمه شب). در طول مدت مطالعه، محققان موارد مرگ به هر علتی و همچنین ظهور بیماریهای قلبی عروقی و بیماریهای میکروواسکولار را به دقت پیگیری کردند. نتایج یک روند قابل توجه را نشان داد: افرادی که در ورزش عصرگاهی شرکت می کردند مطلوب ترین نتایج را نشان دادند.
در مقایسه با همتایان کم تحرک خود، ورزشکاران عصر کاهش قابل توجه 61 درصدی در خطر مرگ و میر ناشی از همه علل، همراه با کاهش قابل توجهی در احتمال بیماری های قلبی عروقی و میکروواسکولار را نشان دادند. در حالی که ورزش صبحگاهی و بعدازظهر نیز فواید سلامتی را به همراه داشت، اما اثرات محافظتی به اندازه فعالیتهای عصرگاهی مشخص نبود. ورزشکاران صبح 33 درصد کمتر در معرض خطر مرگ و میر ناشی از همه علل هستند، در حالی که ورزشکاران بعدازظهر کاهش 40 درصدی را نشان دادند که هر دو به طور قابل توجهی کمتر از 61 درصد مشاهده شده در حرکت های عصر بودند.
این یافته ها برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2، جمعیتی که با بی نظمی های متابولیکی دست و پنجه نرم می کنند، اهمیت ویژه ای داشت. ورزش عصرگاهی حتی برای این گروه سودمندتر به نظر میرسد و بر پتانسیل آن در کاهش اثرات مضر شرایط مزمن تاکید میکند. دانشمندان در مورد مکانیسم های متعددی در زمینه افزایش اثربخشی ورزش عصرگاهی حدس می زنند.
اولاً، بدن ما در اواخر روز مدیریت قند خون را بهبود می بخشد، که به طور بالقوه مزایای فعالیت بدنی را در این دوره تقویت می کند. علاوه بر این، ورزش عصرگاهی ممکن است پاکسازی گلوکز اضافی از جریان خون را تسهیل کند، به ویژه برای افراد مبتلا به دیابت که مستعد افزایش سطح قند خون هستند.
محقق اصلی این مطالعه، دکتر احمدی، پژوهشگر فوق دکتری بنیاد ملی قلب در مرکز چارلز پرکینز دانشگاه سیدنی، بر ماهیت فراگیر یافته های این مطالعه تاکید کرد. صرف نظر از نوع فعالیت – خواه ورزش ساختاریافته یا کارهای روزمره مانند کارهای خانه – هر شکلی از حرکت برای سلامتی مفید است.
با این حال، محققان نسبت به تثبیت صرفاً بر روی زمانبندی ورزش هشدار میدهند و بر اهمیت بسیار مهم ثبات در روتینهای فعالیت بدنی تاکید میکنند. با این وجود، برای کسانی که انعطاف پذیری برای سازگاری دارند، ترکیب یک جلسه پیاده روی یا تمرین در شب ممکن است سود قابل توجهی در حفظ سلامت و طول عمر داشته باشد.
در پرتو این یافتهها، زمانبندی فعالیت بدنی نیازمند کاوش بیشتر در حوزه مدیریت چاقی و دیابت است. همانطور که تحقیقات در حال گسترش است، به طور فزاینده ای آشکار می شود که “نسخه ورزشی” بهینه ممکن است فراتر از قلمرو کمیت باشد تا زمان بندی استراتژیک را در بر گیرد.