یک مطالعه اخیر که توسط دانشگاه پورتسموث انجام شده است، بینش های مهمی را در مورد رابطه بین ورزش، محرومیت از خواب و عملکرد شناختی (CP) کشف کرده است. این مطالعه که شامل 24 شرکت‌کننده در دو آزمایش بود، بر تأثیر کمبود خواب جزئی و کلی، و همچنین هیپوکسی (سطح اکسیژن پایین)، بر توانایی‌های شناختی متمرکز بود.
به‌طور قابل‌توجهی، مشخص شد که یک جلسه دوچرخه‌سواری 20 دقیقه‌ای می‌تواند به طور قابل‌توجهی CP را بدون توجه به وضعیت خواب یا سطح اکسیژن فرد افزایش دهد. این تحقیق پیشگامانه، به رهبری دکتر جو کاستلو از دانشکده ورزش، سلامت دانشگاه و amp; علم ورزش (SHES)، کمک قابل توجهی به درک اینکه چگونه فعالیت بدنی می تواند نقایص شناختی ناشی از عوامل استرس زا رایج را جبران کند، داشته است.
یافته‌ها اثربخشی ورزش با شدت متوسط را در بهبود عملکرد شناختی حتی در شرایط محرومیت کامل یا نسبی از خواب و هیپوکسی نشان می‌دهد. در مرحله اول مطالعه شرکت کنندگان به پنج ساعت خواب در شب محدود شدند. نتایج نشان داد CP متناقض در حالت استراحت، اما بهبود قابل توجهی پس از ورزش. مرحله دوم یک سناریوی چالش برانگیزتر را ارائه کرد: شرکت کنندگان یک شب بدون خواب را پشت سر گذاشتند و سپس در یک محیط هیپوکسیک قرار گرفتند.
با وجود این شرایط، عملکرد شناختی آن‌ها پس از ورزش بهبود یافت و بر انعطاف‌پذیری مغز انسان با کمک فعالیت بدنی تأکید کرد. نویسنده ارشد این مطالعه، دکتر توماس ویلیامز، بر ارتباط این یافته ها در سناریوهای دنیای واقعی که کمبود خواب اغلب با سایر عوامل استرس زا همزمان است، تأکید کرد. این تحقیق نشان می دهد که حتی در محیط هایی با سطح اکسیژن کاهش یافته، مانند ارتفاعات بالا، ورزش می تواند عملکرد شناختی را افزایش دهد.
این کشف پیامدهای مهمی برای گروه های مختلف از جمله ورزشکاران، کوهنوردان، اسکی بازان، والدین کودکان خردسال و کارگران شیفت دارد. در حالی که این مطالعه بینش‌های امیدوارکننده‌ای ارائه می‌دهد، محدودیت‌های آن را نیز تأیید می‌کند، در درجه اول شامل تنها شرکت‌کنندگان سالم و جوان است. برای تعمیق درک رابطه بین CP و عوامل استرس زا، تحقیقات بیشتر با گروه مشارکت کنندگان متنوع تر برنامه ریزی شده است. این مطالعه، یک تلاش مشترک شامل چندین دانشگاه، نشان دهنده یک گام به جلو در تحقیقات علوم شناختی و سلامت است.